Kitaplar
Kitapların
ListesiSürekli Yazılar
Kitap Söyleşileri
16 Mayıs 2011
Oximoron Üzerine Öneriler ve Düşünceler.
Sevgili okurlarım, Cumhuriyet'te oksimoron üzerine yazdığım yazıya
aldığım yanıtlar beni gerçekten çok mutlu etti.
Bu yanıtları, kendilerinden izin almadığım için, yollayanların adlarını ve
soyadlarını baş harfleriyle simgeleyerek, tam metin halinde yayınlayacağım.
Ama önce terimin kullanılışı hakkında birkaç noktayı belirlemek istiyorum.
Oksimoron'u, kısaca "bir varlığı veya olayı, zıt ya da çelişik kavramlarla
nitelemek" diye tanımlayabiliriz.
Edebiyatta, siyasette ve hatta günlük yaşamda çok farklı kullanımlarını görüyoruz.
İlk değinmek istediğim nokta, aslında zıt ya da çelişik kavramları bir
olayı veya varlığı tanımlarken kullandığımız zaman, o olayın veya varlığın,
bilinen ya da kabul edilen temel özelliğini değiştirdiğimizi vurgulamaktır.
Örneğin siyasetteki yaygın kullanımla "Liberal Faşist" veya "Faşist
Liberal", genellikle kendilerine "Liberal" diyenlerin "Faşist"
dayatmalarını vurgular.
Yani hem kendine özgürlükçü anlamında "Liberal" diyeceksin, hem de tek ve biricik
doğruyu kendinin savunduğunu ve senden başkalarının yanlış olduğunu dayatmacı ve hatta
yasakçı bir biçimde savunacaksın.
Son kitabım "İçimizdeki Zalim"de, bu kavram üzerinden bazı açıklamalar
yaparken, Amerika'daki ve Türkiye'deki kullanımlarına işaret etmiş ve şöyle demiştim:
Bunların bir bölümü kendi içinde "oksimoron" nitelikler bile taşır;
"yaşayan ölü" gibi.
Neofaşizmin ürettiği yeni terimlerden biri de böyle oksimoron nitelik taşıyan
"Liberal Faşist" sıfatıdır.
"Liberal Faşist" terimini Türkiye'de köşesinde ilk kez Serdar Turgut
kullandı.
Terimin orijinali Amerikalı muhafazakar bir yazar olan Jonah Goldberg
tarafından yazılan bir kitapta geçiyordu.
Goldberg bu terimi Amerika'daki sol eğilimli demokratların aslında
demokrat değil, Marxist kökenden gelen otoriter eğilimli kişiler olduğunu iddia
etmek için kullanılmıştı.
Bu arada hemen "liberal" teriminin Amerika'da sol eğilimli demokratlar için
kullanıldığını anımsatalım.
Avrupa'da ve Türkiye'de ise "liberal" sözcüğü Amerika'dakinin tersine, sağ
eğilimli demokratlar için kullanılır.
Serdar Turgut, Goldberg'in bu terimini biraz farklı yorumlayarak
Türkiye'ye uyarladı.
Esas olarak iddia ettiği nokta, "liberal" olduklarını öne sürenlerin aslında faşist bir biçimde herkesi kendilerine uymaya zorladığı ve hiçbir farklılığı kabul etmediğiydi.
Ben bu bölümde dünyayı artık iyice pençesine almakta olan "Neofaşist" akımı
irdelemeye çalışacağım.
Ama Türkiye'de, ilk tartışmayı köşesinde başlattığı için Turgut'a gönderme
yapmayı yazarlık dürüstlüğü adına uygun buldum." (ss.154-155)
Yani "Liberal Faşist" ya da "Faşist Liberal" deyimi esas olarak "Liberal" kavramı üzerinde bir değişiklik yapıyordu.
Değinmek istediğim ikinci nokta da tam burada ortaya çıkıyor:
"Küresel dünyanın öncelikleri değişmiş, yeni kavram ve terimler üretilmiş, yeni akımlar, eğilimler, tanımlamalar ortaya çıkmıştır.
