Emre Kongar'ın Resmi^* İnternet Sitesi

Makaleler

Articles in English

Sevgili okurlarım, ne hazindir ki, ben öğrencilerimden hareketle, gençlerin "Yaaa..." diye, argoyu andıran bir biçimde konuşmalarını eleştirirken, Başbakanımız bu üsluba "Lan..." sözcüğü ile yeni bir boyut getirdi.

Zaten hızla bozulmakta ve yozlaşmakta olan kültürümüz ve kültürümüzün en önemli ögesi olan güzel dilimiz, şimdi bir de siyasal liderlerin olumsuzluklarından etkilenmeye başladı.

Türkiye'nin seçilmiş siyasal lideri konumunda olan Başbakanımız ne yazık ki çok kaba bir Türkçe, ya da yalın bir deyişle, argo bir dil kullanıyor; hem de Kitle İletişim Araçlarının önünde, halkla konuşurken...

Özellikle gençler açısından "rol modeli" olan liderlerin başında gelen bir başbakanın bu tür bir dil kullanmasını son derece sakıncalı buluyorum.

Bakın televizyonların görüntülü bantlarında kayıtlı olan konuşma, yazılı basına göre nasıl geçmiş:

Başbakan: "Artistlik yapma."
Vatandaş: "Artistlik yapmıyorum, ben sanatçı değilim."
Vatandaş: "Tarım Bakanımızın anayasayı ihlal ettiğini biliyor musunuz?"
Başbakan: "Lan terbiyesizlik yapma."
Vatandaş: "Lan mı?"
Başbakan: "Evet."
Vatandaş: "İki senedir anamız ağlıyor."
Başbakan: "Hadi ananı al git buradan..."

Sevgili okurlarım, bu konuşmanın nasıl bir ruh halini ve nasıl bir kültürü yansıttığını, son cümlenin ne gibi başka argo deyişleri çağrıştırdığını sizlerin izanına bırakıyorum.

Türk Dil Kurumu'nun İnternet sitesinde "lan" sözcüğü, "ünlem, argo söz" olarak tanımlanmakta.

Karşılık olarak, "Ulan" kelimesi belirtilmiş.

Necati Cumalı'nın bir yazısından verilen örnek de şöyle:

"İte bak lan, dedi, nasıl da horozlanıyor?"

Yine aynı sitede "Lan"ın karşılığı (aslında kökü) olarak belirtilen "Ulan" sözcüğü ise "ünlem, kaba konuşmada" diye tanımlanıyor.

İki ayrı anlamda kullanıldığı belirtiliyor.

Bu konuda karşılık olarak belirtilen anlamlar ve verilen örnekler de şöyle:

1. Ey: "Ulan, bizim sokak çocukları ne insan şeyler be!" Memduh Şevket Esendal.
    
2. Öfke ve nefret anlatan bir seslenme sözü: "Uşaktım ulan ne olacak, dediği zaman kimse sesini çıkarmazdı." Sait Faik Abasıyanık.

Sanıyorum, Başbakan, "Lan..." sözcüğünü Türk Dil Kurumu'nun belirttiği ikinci anlamda, yani "öfke ve nefret anlatan bir seslenme sözü" olarak kullanmış.

Üzücü, çok üzücü bir durum!

Hem gençlere kötü örnek olması bakımından, hem de ülkemizi yöneten bir numaralı politikacının niteliklerini belirtmesi açısından.