Kitaplar
Kitapların
ListesiSürekli Yazılar
Kitap Söyleşileri
MEDYA NOTU
EMRE KONGAR
MEDYA YENİDEN YAPILANABİLECEK Mİ?
IV
Özal'ın öncülük ettiği, ondan sonraki politikacıların geliştirdiği ve medya patronlarının da desteklediği medya ile siyaset dünyası arasındaki kirli ilişkiler hem siyasete hem de medyaya zarar verdi.
Bu ilişkiler medya patronlarına hak ettiklerinin üzerinde bir mali ve ekonomik güç getirirken, siyasetçilere de kamuoyunda sahip olduklarının ötesinde bir medya desteği sağladı.
Bu kirli ittifak bir süre sonra hem medyayı hem de siyaseti zarara soktu.
Kamuoyunda sahip oldukarının ötesinde bir medya desteği alan siyasetçiler, hem gerçeklerden koptular ve kendi durumlarını doğru değerlendiremediler, hem de medya desteğine güvendiklerinden pervasızca "nüfuz suistimali" yaptılar.
Bu "nüfuz suistimali" yani siyasal güçlerinin kötüye kullanılması (teşvikler, krediler ve benzeri yollarla), bir yandan kendi akrabalarına, yakınlarına ve yandaşlarına, öte yandan müttefikleri olan medya gruplarına olağan dışı (ve kimi zaman da yasalara aykırı) destekler sağladı.
Bütün bunlar kamuoyunun gözleri önünde cereyan ettiği için, bunları yapan politikacılar da kirlendiler ve 2002 seçimlerinde seçmen tarafından cezalandırıldılar.
Bu haksız rekabet koşullarından yararlanan medya patronlarının bir bölümü de sahip oldukları bankalar ile ilgili operasyonlar sonunda iflas ettiler ve hapse bile girdiler.
Böylece, hem siyaseti kirleten, hem medyayı bozarak halkın haber alma hakkını elinden alan, hem de Türkiye'de serbest rekabet koşullarını zedeleyen ve bu üçlü yozlaşma sonunda gerçek bir "rejim tehdidi" haline gelen kirli medya-siyaset ittifakı 2002 seçimleri ile noktalanmış görünüyor.
Medya ile siyaset arasındaki bu kirli ittifak "noktalandı" diyemiyorum, ancak "noktalanmış görünüyor" diyebiliyorum, çünkü bundan sonra ne olacağını henüz kestiremiyorum.
İşin siyaset tarafına bakarsak, bugüne kadar bu ittifakı tırmandırarak götüren siyasetçilerin iktidardan uzaklaşmış olduklarını görüyoruz.
Ama yeni gelenlerin de eski politikacıların yaptıkları hataları tekrar etmeyeceklerine ilişkin hiçbir güvence yol elimizde.
Tam tersine, yeni iktidar, örneğin milletvekili dokunulmazlıkları konusunda, seçim öncesindeki vaatlerini tutmaktan vazgeçmiş, en azından bunların uygulanmasını ertelemiş görünüyor.
Bu çerçevede, Türkiye'deki politikada artık kötü bir gelenek haline gelmiş olan "besleme basın" kozuna başvurmayacaklarına ilişkin hiçbir kanıt yok elimizde.
Siyasetçiler tarafında neler olacağını yani iktidarın bu konuda neler yapacağını bekleyip göreceğiz.
İşin medya tarafına baktığımızda biraz umut veren bir görüntü ile karşılaşıyoruz.
Bugüne dek medya-siyaset ilişkilerinden büyük yararlar sağlayan ve bir bölümü de bu haksız yararların bedellerini hapse bile girerek ödeyen medyada bir özeleştiri çabası göze çarpıyor.
Bu özeleştirilerin önemli bir bölümünün en azından şimdilik samimi olduğunu düşünüyorum.
Çünkü bunları yapanların bir bölümü gerçekten medya-siyaset ilişkisinden dolayı büyük zararlar görmüş ve ayakta kalabilmek, varlıklarını sürdürebilmek için "günah çıkarmak" zorunda kalmış kesimlerdir.
Bir bölümü ise, eski müttefikleri siyaset sahnesinden çekildiği için, yeni iktidar ile ilişkilerinde cezalandırılma korkusu içinde, artık bu tür ilişkileri reddettiklerini ilan etme çabasındadırlar.
Dolayısıyla, geçmişteki kirli medya-siyaset ittifakının medya tarafı hem çok zarar gördüğü hem de yeni iktidardan çekindiği için "medya ile siyaset ilişkileri çerçevesinde" bir "yeniden yapılanma çabası " içinde görünmektedir.
Ben bu çabanın en azından bugün için, tek bir koşul altında samimi olduğunu düşünüyorum:
O koşul da siyasal iktidarın artık bu tür kirli ilişkilere rağbet etmemesi koşuludur.
Bu ise şu andaki iktidar açısından hiç de güvenilir bir beklenti gibi görünmemektedir.
