Kitaplar
Kitapların
ListesiSürekli Yazılar
Kitap Söyleşileri
MEDYA NOTU
EMRE KONGAR
MEDYADAKİ VE RTÜK’TEKİ YANLIŞLAR
Önce kulağıma ve gözüme çarpan bazı yazım ve kullanım yanlışları:
Kanal 6’nın sempatik ana haber bülteni spikeri, hâ
lâ , “miting” sözcüğünü, ilk “i”yi uzatarak “miiiting” diye okuyor.Cumhuriyet’teki ilk “Aydınlanma” köşesindeki yazım şu dip not ile yayınlanmış:
“Son zamanlarda özellikle 1 Mayıs mitingleri dolayısıyla, pek çok kanalda pek çok spiker arkadaş, “miting” kelimesini, ilk “i” harfini uzatarak, “miiiting” diye telaffuz etti. Çok yanlış. Sözcüğün aslını İngilizcedeki “meeting” sanıyorlar ve ona göre telaffuz ediyorlarsa, iki kez yanlış: Birinci olarak, yabancı bir kelime Türkçede kullanılıyorsa, onu kendi dilimizin kurallarıyla telaffuz etmek gerekli. Yani, televizyona “televijın” ya da “tivi” mi diyeceğiz. İkinci olarak, İngilizce’deki “meeting” sözcüğü 1 Mayıs gösterileri türü olaylar için pek kullanılmaz.”
Daha sonra bir kez daha bu konuya değinmiştim.
Bu yazı, üçüncü oluyor.
Sakın “uyarmaktan bıkmadın mı” demeyin.
Ben hocayım.
Her yıl birinci sınıfa gelen öğrencilere, toplumbilimin temel ilkelerini öğretirim.
Bunu öğrenenler, ikinci sınfa geçer, ve ben yine, alttan gelen yeni öğrencilere, aynı ilkeleri öğretmeye başlarım.
Yani benim için “tekrar etmek” bir meslek özelli
ğidir.Onun için ben
“bıkmam”.Nitekim Müsteşarlık görevini yaparken de, benimle çalışan (ve kimi zaman verdiğim talimatı, ‘müsteşar nasıl olsa unutur’ anlayışı içinde gözardı eden) bürokrat arkadaşlarım bu özelliğimi anlayana kadar pek çok sıkıntı çektilerdi.
Ben hoca olduğum için, hem bıkmam, hem unutmam.
Şimdi, “
meeting” sözcüğüne gelelim.“Aydınlanma köşesinde” yerim bittiği için, devam edememiştim.
İngilizce’deki “meeting” sözcüğü genellikle kapalı yer
lerdeki küçük toplantılar için kullanılır.Yani uzun “i” ile söylenen İngilizce sözcük zaten spiker kardeşimin kullandığı anlamda, “gösteri” mâ
nâ sına gelmez. İngilizcede bu anlam için kullanılan kelime genellikle “demonstration” ya da “rally”dir.Ayrıca, medya ile ilgili iki yayın organında, iki önemli yanlış daha gözüme çarptı.
Birinci olarak, değerli genç yazalardan Sina Koloğlu’nun 1 Kasım 1998 tarihli
Milliyet Gazetesi’ndeki “Rating Canavarı” adlı sütununda, “koreograf” sözcüğü a harfi ile “kareograf” olarak yazılmış.Hem de iki kez.
Dizgi hatası mı, yazım yanlışı mı olduğunu pek anlayamadığımı bu hatayı, değerli yazarın dikkatine sunuyorum.
Bir de Kenan Erçetingöz’ün
Tele Şamdan dergisinde, 31 Ekim 1998 tarihinde, 31’inci sayfada, dergi kendi reklamanı yaparken, “…Müzeyyen Senar ile doyumsuz bir röportaj” denmiş.Herhalde “doyulmaz
bir röportaj” demek istemişler.Çünkü ben şimdiye kadar, okuduğu röportajdan “tamin olmamış” okuyucu çok gördüm ama, bizzat kendisi “tatmin olmamış” bir röportaj nasıl olur, hiç görmedim
!Şaka bir yana, “doyumsuz” sözcüğünün “doyulmaz” yerine kullanılması hatası sadece dil değil, aynı zamanda mantık açısından da büyük bir yanlış.
Çünkü, “doyumsuz” sözcüğünün “tatminsiz” anlamına gelen bir mâ
nâ sı var.Aynı kelimeyi, hemen hemen tamamen zıt bir anlam taşıyan bir başka sözcüğün yerine kullanmak büyük yanlış.
Sanıyorum, bu hatayı savunan Hıncal Uluç bile, benim açıklamalarım üzerine, bu yanlışı yapmaktan vazgeçti.
Darısı öteki yayın organlarının ve yazarların başına.
RTÜK’teki yanlışa gelince olay, Levent Kırca
için alınan karardan önce ve çok daha büyük bir hata olarak RTÜK’ün “Siyasal Partilerarası Denge” gözetilerek kurulmuş olması.Sorun çözmek yerine, kendileri sorun yaratan
siyasetçilerin egemenliğindeki RTÜK’den başka ne beklenebilirdi ki zaten?