Emre Kongar'ın Resmi^* İnternet Sitesi

Makaleler

Articles in English

Değerli okurum Mehmet Kayadelen, yolladığı e-posta'da benim de çok beğendiğim bir yazar olan Ergin Yıldızoğlu'nun bir yazısına değinerek şöyle diyor:

" 'Fay kırığı'nı, yazılarını beğeni ile okuduğum Sayın Ergin Yıldızoğlu'nun 1 Haziran 1998 tarihli yazısında gördüm. Bu yanlış kullanım, yazıda biri ara başlıkta 'Çin'den Ortadoğu'ya bir fay kırığı' biçiminde, diğeri de metin içinde '"Çin'den Ortadoğu'ya kadar uzanan jeopolitik bir fay kırığı"' biçiminde olmak üzere iki kez geçiyor.

" 'Fay', sözlüklere göre, dilimize Fransızca'dan geçen bir yerbilim terimi. Anlamı: 'Kayaç kütlelerinin bir kırılma düzlemi boyunca yerlerinden kayması". Terimin Türkçe'deki karşılığı da 'kırık'. Buna göre Yıldızoğlu 'fay kırığı' derken tam olmasa da, 'nüans farkı'ndaki gibi bir 'yanlış hata' mı yapmış oluyor?"

Değerli okuruma çok teşekkür ederim.

Sadece benim de çok beğenerek okuduğum bir yazarın diline değil, aynı zamanda belirttiği hatayı bilinçsizce yapan pek çok kişiye ve bu arada bana da yardımcı oluyor.

Doğrusu ben de "fay kırığı" tamlamasını, meğerse yanlış olarak kullanıp dururmuşum.

Tatilimi Kuşadası'nda geçirirken, büyük gazetelerin Ege baskılarının taşra nüshalarını okudum doğal olarak.

Bu arada, Milliyet gazetesinde de gözü ve aklı yadırgatan çok önemli dizgi hataları gördüm.

Bilmiyorum bu hatalar sonradan yapılan kent baskılarında düzeltildi mi?

Bundan 15 yıl önce ben, Üniversite'den ayrılmak zorunda kalıp Hürriyet'te danışmanlık görevi yaparken, bu tür hatalar, kent nüshalarında düzeltilir, hatta kimi zaman yeni gelişen olaylara göre yepyeni bir gazete yapılırdı.

Rupert Murdock haberinde, metinde Murdock'un servetinin 10 milyar dolar olduğu söylenirken, resim altında 10 milyon dolar olarak yazılmıştı.

Ben böyle ilkel hataların, yani sayfa sekreterinin metni iyi okumamasından kaynaklanan, başlık ya da resim altı yazılarında, haber metni ile tutarsız ve yanlış bilgilerin okurlara aktarılması olayının gazetelerde artık yaşanmadığını sanıyordum.

Yine Milliyet'te, en çok okunan kitaplar listesinde, "Padişah Anaları" isimli kitap, "Padişah Anıları" diye çıkmıştı.

Bence bu hata çok daha vahim, çünkü yazılan yanlış ismin de anlamı var ve kitabı önceden bilmeyen okur, bunun bir "dizgi hatası" olduğunu anlamaz.

Acaba bilgisayar yaygınlaşalı ve muhabirler ile yazarlar, yazılarını doğrudan bilgisayara yollamaya başlayalı bu tür hatalar daha mı arttı?

Acaba sayfa sekreterleri, gazeteyi sadece ekranda mı görüyor?

Şöyle "adam gibi" bir "print-out" alıp, sayfaya doğru dürüst bakmak olanaklı değil mi?

Yoksa artık sayfa sekreterleri sayfayı, (benim dediğim eleştirel gözle) hiç mi okumuyor?