Kitaplar Sürekli Yazılar Kitap Söyleşileri |
20 Aralık 2021
İktidarın Hedefi Hiper Enflasyon Olabilir Ama Sonuç Stagflasyon Olmasın!
Ülkenin iç ve dış kaynaklarını, yani öz kaynaklarını ve borçlanma
olanaklarını bitiren iktidar, tüm halkın ekmeğine göz dikmiş görünüyor.
İnsanların gelirlerine ve servetlerine el koymanın en kolay yolu,
enflasyonla ellerindeki paraları eritmektir.
Ülkenin kaynakları bitince, sıra halkın parasına geldi herhalde.
İktidar sahiplerinin son günlerde baş döndürücü bir hızla ortaya çıkan faiz
indirimi, Türk Lirası'nın değer kaybı ve fiyat artışları sarmalını, yani
faiz-devalüasyon-enflasyon döngüsünü sürdüreceğine ilişkin beyanları beni
kaygılandırıyor.
Öyle anlaşılıyor ki, iktidar başka kaynağı kalmadığı için son çare olarak
bu yönteme başvurdu ve bu yöntem yeni kaynak da yaratamayacağı için,
yönetimin maliye/ekonomi politikası aynı minval üzere devam edecek.
Herkes "İktidarın hedefi hiper enflasyon mu" diye sormaya başladı.
* * *
İktidarın akla, bilime ve geleneklere uygun davranmadığı biliniyor.
Dolayısıyla, ne yaptıklarını değerlendirmek ne de yapacaklarını kestirmek
olanaklı değil.
Fakat gözlemlenen bir gerçek var:
Gerek bilgisizlik ve donanımsızlık, gerek kadrosuzluk, gerekse Hukuk
Devleti'nin ve adaletin çökertilmiş olması gibi, ekonomi/maliye dışı büyük
yanlışların yapılmış olması, hiper enflasyon yerine, hem fiyat artışları
hem de durgunluk anlamına gelen gerçek bir felaketi, stagflasyonu haber
veriyor gibi.
* * *
Hiperenflasyon, enflasyonun yılda yüzde 200 sınırını aştığı anlardaki
halidir. Dörtnala enflasyon olarak da adlandırılır. Paranın değerinin
yitirdiği en şiddetli enflasyon biçimidir.
Stagnation (durgunluk) ise işsizliğin arttığı, talebin düştüğü, alış
verişlerin durduğu, buna bağlı olarak üretimin çok çok yavaşladığı ve
ekonominin büyük ölçüde daraldığı bir duruma işaret eder.
Bunun iktisat biliminde adı resesyondur:
Milli gelirin altı aydan uzun bir süreç içinde, hatta birkaç yıl art arda
daralması anlamına gelir.
İşsizliğin artaması ve talebin azalması sonunda ekonomik faaliyetlerin
durmasından kaynaklanır.
Aslında enflasyon ile stagnation veya daha bir ekonomi bilimi terimiyle
resesyan birbirinin zıddır:
Sınırlı ve öngürülebilir bir enflasyonun ekonomiyi bir ölçüde de olsa
canlandırması beklenir.
Nitekim "kalkınmanın enflsayonla finansmanı" diye ekonomik büyümenin bütün
yükünü halkın, yani dar ve sabit gelirlilerin üstüne yükleyen bir model
bile vardır.
İşte stagflasyon birbirine zıt olan fiyat artışları ve ekonomik
hareketlilik ile işsizlik ve durgunluğun bir arada yaşanması ve
enflasyona rağmen milli gelirde daralma anlamına gelen bir felakettir.
Hiçbir iktidar buna dayanamaz!
|
Tweet |
Bu siteden yapılacak alıntılarda kaynak gösterilmesi ahlak kurallarına uygun olacaktır.
Emre Kongar ile iletişim icin e-posta, site yöneticisi ile iletişim için e-posta
Son güncelleme tarihi 8 Temmuz 2024