Emre Kongar'ın Resmi^* İnternet Sitesi

Siyasal gündem o kadar yoğun ki:

AKP iktidarı, "Evet" denirse Türkiye'de Demokrasiyi sona erdirecek olan Referandum için o denli bastırıyor...

O kadar kabul edilmez yol ve yöntemler uyguluyor ki...

Bu olaylar hakkında yazı yazmaktan, çok önemli kitaplara dikkat çekmek için fırsatım olmuyor.

Bugün bu eksiğimi hiç olmazsa bir kaç kitap üzerinden gidermek istiyorum...

Önümüzdeki günlerde Cumhuriyet'teki köşemde de bunlara değineceğim.

* * *

İlk dikkat çekmek istediğim kitap Kerem Çalışkan'ın "Mustafa Kemal'in İsyan Muhtırası" adlı kitabı.

Kitabın alt başlığı "Mustafa Kemal'i liderliğe taşıyan tarihi belge… -20 Eylül 1917- 100. Yıl"

Kitap, önemli bir tarihsel belgeyi gün ışığına çıkarıyor:

Mustafa Kemal'i Milli Mücadele'nin liderliğine taşıyan gizli muhtıranın bilinmeyen öyküsünü anlatıyor...

100 yıl önce, 20 Eylül 1917'de yazılan bu belge okunmadan, İstiklal Savaşı ve Büyük Nutuk anlaşılmaz.

Bu muhtıra, Milli Mücadele'nin önceden ilan edilmiş gerekçesidir, önsözüdür...

İleride liderlik yapacağı Kurtuluş Savaşı'nın habercisi, Samsun, Erzurum ve Sivas'ta oluşan isyancı ruhun belgesidir...

Kerem Çalışkan'ın incelemesi, bu konuda bir ilk çalışma olarak önem taşıyor. Bu kitapta şu sorulara da cevap veriliyor:

İstanbul'da karanlık bir darbe girişimini, nasıl deşifre etti?

Niçin Şehzade Vahdettin ile Almanya'ya gönderildi?

Vahdettin tren yolculuğu sırasında ona ne dedi?

Mustafa Kemal, padişahtan umudunu ne zaman kesti?

Padişah Vahdettin, onu niçin Anadolu'ya yolladı?

20 Eylül Muhtırası Mustafa Kemal'ı 19 Mayıs 1919'a nasıl taşıdı?

Tam Referandum öncesi, Mustafa Kemal Atatürk'ün vizyonunu açıklayan...

Kurtuluş Savaşı'nı Osmanlı tarihi içine yerine oturtan...

Günün koşullarını ve geleceğe ilişkin olasılıkları irdeleyen bir muhtıranın öyküsü anlatılıyor bu kitapta.

* * *

Aslında Kerem Çalışkan soyadı gibi çalışkan bir araştırmacı yazar:

"Alman Cihadı ve Ermeni Sürgünü" adını taşıyan bir önceki kitabı da özellikle Osmanlı dönemindeki Ermeni Soykırımı iddialarına ışık tutacak bir araştırmaydı...

Kitabın alt adı: "100. Yılında Ermeni Sürgünü'nün Perde Arkası ve Almanların İslam Alemi'ni Ayaklandırma Planı" idi.

100 yıl önce I. Dünya Savaşı'nda Almanların Osmanlı toprakları üzerinden yürüttüğü 'Drang Nach Osten' (Doğu'ya Hücum) politikasına ışık tutuyordu.

Adeta bir macera romanı heyecanıyla okunacak olan kitapta şu konular vardı:

Alman Kayzeri II. Wilhelm İngiltere'ye karşı 'Vahşi İslam İhtilalleri' başlatmak için nasıl emir verdi?

Kayzerin casusu 'Abu Cihad' (Max von Oppenheim) Osmanlı askerini ve Teşkilat-ı Mahsusa'yı savaşmak için hangi cephelere gönderdi?

Alman istihbaratı, Berlin'den Bağdat'a uzanan 'Büyük Ortadoğu Projesi'nde' Ermeniler için neden 'İç düşman' dedi?

Ermeni Tehciri'ni, Osmanlı Genelkurmayı'nı yöneten hangi Alman subaylar Talat ve Enver Paşa'ya brifing vererek istedi?

11 Eylül 2001'de El Kaide ABD'de İkiz Kuleleri vurunca kimler Alman Cihadı ve Oppenheim'ı suçladı?

Kerem Çalışkan'ın yeterince ses getirmeyen ama çok önemli olan bu kitabı 100 yıl sonra ilk kez belgeler ışığında Ermeni tehciri ve Almanya ilişkisini gözler önüne seriyor!

* * *

Tam Referandum öncesi ülkemizde olup bitenlere AKP iktidarının temel özellikleri açısından ışık tutan bir başka kitap, Merdan Yanardağ'ın bugünlerde 8. Basımı yapılan ABD ile AKP arasındaki ilişkilerin ele alındığı "Bir ABD Projesi Olarak AKP".

Merdan Yanardağ, iç dinamikleri de dikkate alıyor ama, AKP'yi esas olarak ABD'nin projelendirdiğini ve iktidara taşıdığını ortaya koyuyor.

AKP'nin, Siyasal İslam'ın Antiemperyalist, Anti-Amerikancı tutumunu terk edip, ancak emperyalizmle uzlaşarak iktidar olunabileceği anlayışına dayanan bir parti olduğunu belirten Yanardağ, AKP ile ABD arasındaki "suç ortaklığı"na dikkat çekiyor.

Yanardağ kitabında "Ilımlı İslam", Büyük Ortadoğu Projesi ve Yeni Muhafazakârlık (Neo-Con) ile AKP arasındaki ilişkileri 15 Temmuz darbesine kadar uzanan çizgide gözler önüne seriyor.

Tam Referandum öncesinde okunması gereken bir inceleme kitabı!

* * *

Yanardağ da, soyadına uygun, volkan patlaması gibi bir enerjiyle yazan bir araştırmacı.

Türkiye'de Gülen Cemaati'nin maskesini ilk indirenlerden biri:

"Kuşatılan Türkiye" adı ile yayınlanan kitabının bendeki nüshası 2014'te yapılmış olan 26. Baskı.

Kitabın alt adı, "Gülen Hareketinin Perde Arkası".

Şimdi 15 Temmuz'dan sonra ekranların baş konuşmacısı yapılan Nurettin Veren'in daha o zamanlar yaptığı itiraflardan tutun da, zamanın polis müdürü Adil Serdar Saçan'ın anlattıklarına kadar pek çok belge ve bilgi, herkesin gözünü kulağını kapattığı sıralarda, kitap olarak kamuoyunun bilgisine sunulmuş.

* * *

Sözünü etmek istediğim beşinci kitap da yine Yanardağ'ın: "Liberal İhanet" adını taşıyor.

Alt adı "Siyasal İslam'a Biat Edenler".

Yanardağ bu kitabında sağlam bir Marxist perspektiften Türkiye'de kendini sol diye satan ama aslında Siyasal İslam'a biat etmeye hazır olan entellektüellerin yanılgılarını anlatmış.

İdris Küçükömer'den başlayan ve kamuoyunda "İkinci Cumhuriyetçilik" olarak bilinen bu "Liberal İhanet" Yanardağ'ın kitabında bütün ayrıntılarıyla ve neredeyse, tek tek yazarların yanlışlarına işaret edilerek irdeleniyor.

Kitap, Zülal Kalkandelen'in "İdris Küçüköner'in Tezleri", "İkinci Cumhuriyetçiliğini Temelleri" kitabındaki konumlandırmadan sonra, Küçükömer'i, "İkinci Cumhuriyetçiliğin Babası" olarak doğru biçimde değerlendiren ve "İkinci Cumhuriyetçiliği" geniş bir yelpazeyle, en geniş kapsamda irdeleyen bir çalışma.

* * *

Bugün değinmek istediğim altıncı ve son kitap, genç bir yazarın ilk kitabı:

Özlem Özdemir'in "Cumhuriyet Işığında Söyleşiler" adıyla yayınlanan, Bir Gün Gazetesinde yayınlanan söyleşilerini topladığı çalışma.

Özlem Özdemir aslında bir sanat ve kültür insanı.

Ama siyasal bilinci yüksek, toplumsal bilim dağarcığı ise bilgiyle dolu bir sanat ve kültür insanı.

Uzun yıllar Bir Gün gazetesinde her Pazartesi bir röportajı yayınlandı. Bu kitap da, 7 söyleşi hariç, esas olarak bunlardan oluşuyor.

Kitabın en önemli özelliği, Cumhuriyet tarihini, sanat ve kültür açısından, hemen hemen bütün etkinlik alanlarıyla ele alması.

Özlem Özdemir, Atatürk çizgisinde Cumhuriyetçi ve Demokrat bir gazeteci-yazardır.

Bu kitabında Muazzez İlmiye Çığ ve Hıfzı Topuz gibi en kıdemli kütür ve tarih hazinelerinden, Mine Kırıkkanat, Barbaros Şansal ve Soner Yalçın gibi güncel siyaseti en yakından izleyen yazarlara kadar, çok çeşitli kaynaktan Cumhuriyet tarihi ve deneyim birikimi aktarmaları yapıyor.

Siyaset, toplum, kültür ve sanat ile ilgili tam bir Cumhuriyet Tarihi değerlendirmesi.

Bu kitap Türkiye Cumhuriyeti'nin, günlük yaşamdan sanata, her alanda çok önemli bir dönüşüm süreci geçirdiği, baskı ve sansürle susturulmak istenen sanatçı ve gazetecilerin işsiz bırakıldığı bir dönemde yayınlandı.

Çağdaş Türkiye için ürettikleri eserleri ve duruşlarıyla örnek oluşturan Soner Yalçın, Sumru Yavrucuk, Fazıl Say, Barbaros Şansal, Mert Fırat, Genco Erkal ve Zülfü Livaneli gibi pek çok sanatçı ve yazar bu noktaya adım adım nasıl gelindiğini anlatıyor.

Cumhuriyet'in kuruluşundan günümüze kadar neler değişti, sanatçılar ve yazarlar değişimden nasıl etkilendi, bundan sonra ne olur gibi soruların yanıtlarını arıyor bu kitap.

Gelecek nesiller için sanattan siyasete son dönemin kaydını tutmayı amaçlıyor. Umutsuz, yılgın ve korku dolu günlerin içindeki okura da yalnız olmadığını fısıldıyor...

Her evde bulunması gereken bir başucu kitabı!