Emre Kongar'ın Resmi^* İnternet Sitesi

Makaleler

Articles in English

9 Eylül 2002

Seçim sonuçlarına ilişkin ölçümleri yansıtan pek çok kamuoyu yoklaması sonucu dolaşıyor ortalıkta.

Bunların bir bölümü, belli bir partiyle anlaşma yaparak, onun halkla ilişkilerini üstlenmiş olan şirketlerin yaptırdıkları araştırmalar.

Bir bölümü, sermayeleri ve yönetimleri açısından, belli partilerle organik bağları olan şirketlerin verdikleri sonuçlar.

Tabii hem bağımsız, hem de dürüst şirketlerin yaptıkları araştırmalar da var.

Bir araştırma sonuçlarını değerlendirirken, okurların, o araştırmayı yapan şirket, bu şirketin ilişikileri, araştırmanın yapıldığı tarih ve üzerinde yapıldığı örneklem hakkında yeterli bilgi sahibi olması gerekir.

Bu bilgileri içermeyen sonuçlara önem verilmemesi gerekir.

Ayrıca dürüst ve deneyimli şirketlerin verdikleri sonuçların da genellikle artı-eksi yüzde 3 yani yüzde 6 dolayında bir yanılma payı içerdiğini bilmek gerekir.

Bu durumda yüzde 1'in altında gösterilen pek çok parti hakkkındaki sonucun en azından istatistik bakımından güvenilir olmadığı ortadadır. Çünkü hata payından küçük olan yüzedelerdeki yanılma olasılıkları istatistik olarak çok yüksektir.

Ayrıca bu tür araştırmalarda, esasında kararlı olan ama tuttuğu partiye kızan deneklerin "kararsız" biçiminde yanıt vermeleri de araştırma sonuçlarını önemli ölçüde gerçekten saptırır.

Bütün bu eksiklere karşın, bu tür araştırmaların dürüst ve deneyimli şirketler tarafından yapılanlarının, seçmen tercihinin "genel havasını" yansıttığı da bir gerçektir. Tabii bu noktada da, sonuçların, "genel hava" lehine abartılmış olması sorunu ortaya çıkar.

Şimdi bütün bu noktaları aklıda tutarak, ortada dolaşan araştırma sonuçlarına baktığımazda gördüğümüz eğilimleri özetleyelim:

Sağda Tayyip Erdoğan, solda Deniz Baykal önde görünüyor.

Tansu Çiller ve Devlet Bahçeli, barajı aşacak öteki iki parti olarak görünüyor.

Erbakan'ın (Saadet Partisi) Mesut Yılmaz'ın ve İsmail Cem'in barajı aşma şansları pek görünmüyor.

Devlet Bahçeli'nin baraja takılması ve Bülent Ecevit'in barajı aşması, sürpriz olarak gerçekleşebilir.

Hiç kuşku yok ki, özet olarak verdiğim bu resim, parti genel başkanlarının da önünde.

Bu açıdan baraj tehlikesi yaşayan partilerin yeni ittifaklar araması ya da yeni atılımlar yapması pek şaşırtıcı olmayacaktır.

Seçimlere daha bir buçuk aydan fazla zaman var.

Bu arada her türlü gelişme olabilir.