Kitaplar
Kitapların
ListesiSürekli Yazılar
Kitap Söyleşileri
AYDINLANMA
EMRE KONGAR
DÜNYADA VE TÜRKİYE'DE YANARDAĞ FACİALARI
Vezüv Yanardağı, İtalya
24 Nisan 79.
Ölü Sayısı: 10.000'den fazla.
Vezüv Yanardağı patlaması sonucunda Pompei ve Herculaneum şehirleri yok oldu.
Habersiz yakalanan insanlar altı saat boyunca akan lavlara ve yağan küllere ek olarak gökyüzünü kaplayan gaz ve toz bulutunun da etkisiyle uykularındayken ölüme gittiler ve taş heykeller haline geldiler.
19 saat sürdüğü kaydedilen patlamada Pompei ve Herculaneum 25 metre derinliğinde kül ve lavlarla kaplandı.
Vezüv Yanardağı, İtalya
16 Aralık 1631
Ölü Sayısı: Yaklaşık 6000
Vezüv yanardağı, 1631 yılında yeniden patladı ve yaklaşık 6000 kişi hayatını kaybetti.
750 dereceye varan sıcaklık sebebiyle bölgedeki organik maddeler eridi Bulunan kurbanlarının çoğunun beyinlerinin eridiği görüldü.
Laki Yanardağı, İzlanda
8 Haziran 1783-Şubat 1784
Ölü Sayısı: Yaklaşık 10.000
Bir yıl kadar süren sürekli patlamalar sonunda kıtlık baş gösterdi. Çoğu açlıktan ve florür zehirlenmesinden olmak üzere 10.000 kişi öldü.
Unzen Dağı, Japonya
21 Mayıs 1792
Ölü Sayısı: Yaklaşık 15.000
Yanardağın patlamasından sonra meydana gelen tsunami en büyük katliamı yaptı.
Tambora Dağı, Endonezya
10-15 Nisan 1816
Ölü Sayısı: Yaklaşık 100.000
Patlamanın etkileri kilometrelerce uzaklardan bile hissedildi. Patlama sebebiyle gökyüzünü kaplayan küllerden dolayı 1816 yılı "yazsız yıl" ilan edildi. Gökyüzündeki volkanik kül sıcaklığı düşürdü, İngiltere'de Haziran ayından kar yağmasına yol açtı.
Krakatoa Dağı, Endonezya
26-28 Ağustos 1883
Ölü Sayısı: Yaklaşık 23.000
1883 yılında patlayan Dağ, üstünde olduğu adanın üçte ikisini yerle bir etti. Patlama o kadar şiddetliydi ki Avustralya'dan bile duyuldu.
Kelut Dağı, Endonezya
19 Mayıs 1919
Ölü Sayısı: Yaklaşık 5110
Lavlara ek olarak, patlamanın etkisiyle ortaya çıkan çamur seli insanları öldürdü.
Pelee Dağı, Batı Hint Adaları
25 Nisan-8 Mayıs 1902
Ölü Sayısı: Yaklaşık 40.000
25 Nisan 1902 yılında başlayan patlamalar iki hafta kadar kadar devam etti. Son patlamada St. Pierre kentinde 25.000 kişi öldü. Adanın çevresinde pek çok gemi de tamamen ortadan kayboldu.
Nevado del Ruiz, Kolombiya
13 Kasım 1985
Ölü Sayısı: Yaklaşık 23.000
Patlamada yanardağın tepesindeki buz kütlesi eridi ve büyük bir çamur kayması meydana çıktı.
Armero kentinde Çamur altında kalan 23.000 kişi hayatını kaybetti.
Merdan Yanardağ, Türkiye
28 Eylül 2020
Ölü sayısı: Tam bilinmiyor; Hukuk Devleti, Medya Özgürlüğü ve iktidar medyası dışındaki bütün medya mensupları.
Kendi tutum ve davranışlarıyla, yani bizzat kendi tercihleriyle siyaset ve magazin haberlerinin başına oturan bir savcı hakkında yaptığı haber içinde, devletin resmi kayıtlarındaki açık ve bilinen bilgileri kullandığı için TELE 1 Kanalı ve ABC İnternet Gazetesi sahibi Merdan Yanardağ, "Terör örgütlerine hedef göstermek" suçlamasıyla yargılanmaya başlandı.
İlk duruşmada, yurt dışı yasağı kondu ve adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
* * *
Sevgili okurlarım, insanlık tarihine mal olmuş bulunan Doğu ve Batı söylencelerinde, ölülerin mezarlarından dirilmeleri depremlerin, insanların taş kesilmeleri yanardağ patlamalarının, kentlerin suçlarından dolayı yok edilmeleri ise hem depremlerin hem de yanardağ patlamalarının ilham ettiği olaylardır.
Bu açıdan dünyadaki ve Türkiye'deki büyük Yanardağ facialarını anımsattım ki, insanlık ve Türkiye bunlara karşı önlem almayı unutmasın.
Belki bir başka yazıda, Türkiye'yi perişan eden, 27 Aralık 1939 Erzincan Depremi, 12 Mart 1971 Depremi, 12 Eylül 1980 Depremi, 17 Ağustos 1999 Yalova Depremi, 12 Eylül 2010 Halkoylaması Depremi, 16 Nisan 2017 Referandum Depremi gibi depremleri de, önlem almak için, anımsatmak iyi olur.
