Kitaplar
Kitapların
ListesiSürekli Yazılar
Kitap Söyleşileri
AYDINLANMA
EMRE KONGAR
CHP ETKİSİ: SOSYAL DEVLET GERİ Mİ DÖNÜYOR
Partilerin seçim ilanları gazetelerde genellikle tam sayfa olarak yayınlanıyor.
Geçen gün Hürriyet'in arka kapağında AKP'nin "Sosyal Devlet" başlıklı ilanı yayınlandı.
Her ne kadar AKP "Sosyal Devlet" adı altında kendi "Sadaka Devleti" anlayışına dayalı bir ilan vermişse de, bu kavramın seçim kampanyalarında kullanılmaya başlanması, bence Türkiye'nin demokratik rejimi için önemli bir kazanç.
"Sosyal Devlet" anlayışı 1961 Anayasası ile siyasal hayatımıza girdi.
12 Mart 1971 Askeri Darbesi döneminde, darbenin lideri Genelkurmay Başkanı Orgeneral Memduh Tağmaç'ın "Sosyal uyanış ekonomik kalkınmayı geçti" cümlesinde özetlenen bir yaklaşımla hacamat edildi.
Zaten 12 Mart 1971 darbesi 1961 Anayasası'na karşı yapılmıştı.
12 Mart döneminde getirilen sınırlama ve kısıtlamalar da yetmedi, 12 Eylül 1980 darbesi ile 1961 Anayasası tümüyle yürürlükten kaldırıldı ve yerine baskıcı 1982 Anayasası getirildi.
İflas etmiş olan ekonomiyi ayağa kaldırmak için darbeden önce yürürlüğe konulan
24 Ocak 1980 kararları, 1982 Anayasası'nın desteği ile yoksulu daha yoksul, zengini daha zengin yapacak bir baskı rejiminde "Sosyal Devlet" anlayışını ezdi geçti.
1980 askeri darbesini izleyen Özal dönemi de adeta bir "Sosyal Devleti" yok etme dönemdir.
24 Ocak 1980'den itibaren sadece ekonomik uygulamalar değil, tüm siyasal kültür, ekonomik kültür, ve hatta günlük konuşma dili "Sosyal Devlet karşıtı" bir yapıya dönüştürüldü.
Derken, 1991'de Sovyetler'in çöküşüyle birlikte "Tarihin sonunun geldiği" söylendi ve zafer çığlıkları ile vahşi kapitalizmin yeniden tüm dünyadaki egemenliği ilan edildi.
Türkiye, Özal ekonomisi ile bu dönemi önceden ilan etmişti zaten.
Tabii tüm dünya ve özellikle ekonomileri kapitalist merkezlere dayalı nitelik taşıyan gelişmekte olan ülkeler, 2001 ve 2007 krizleriyle bu dayanaksız zafer sarhoşluğunun bedelini çok acı ödedi.
Popülist söylemlerle iktidara gelen ve vahşi kapitalist sömürüyü kendi kaynaklarını geliştirmek için destekleyen AKP iktidarı yarattığı tahribatı bir ölçüde de olsa saklamak için "Sadaka Devleti" uygulamalarını devreye soktu.
Vatandaşlara "sadaka" niyetine yapılan erzak, yakacak ve eğitim yardımları, AKP iktidarı adına, parti ve devlet örgütleri aracılığıyla dağıtılmaya başladı.
Artık herkesin anayasal hakkı olan "Sosyal Devlet" uygulamaları rafa kaldırılmış, seçmenleri AKP'ye bağımlı kılacak "Sadaka Devleti" dönemi başlamıştı.
CHP, "Demokrasi Projesinin" sonuç bölümünde "Sosyal Devleti" şöyle görüyor:
"CHP, insan haklarının bölünmez bir bütün olduğunu savunacak.Ekonomik, sosyal ve kültürel haklara da en az medeni ve siyasi haklara verilen kadar önem verilecek.
CHP, sosyal adalet için çalışacak.
Sosyal demokrasi, özgürlükçü demokrasinin getirdiği hakların, tüm yurttaşlarımız tarafından fiiliyatta da uygulanabilmesi için gereken olanakları sağlayacak.
Sosyal devlet ayaklarının üzerine kaldırılacak, insanlar dayanışacak, dayanışma ile özgürleşecek." (s.62)
CHP'nin, yayınladığı broşürde son derece sağlam bir tarihsel ve teorik yaklaşımla temellendirdiği ve savunduğu "Sosyal Devlet" yaklaşımı AKP'yi de etkilemişe benziyor.
Şimdiye kadar eğitim ve sağlık hizmetlerini de piyasanın acımasız koşullarına terk eden ve "sadaka dağıtarak" vatandaşı kendi "merhametine" bağımlı kılmaya çalışan AKP, en azından artık bu yaptıklarını "Sosyal Devlet" ambalajı içinde sunmaya çalışıyor.
CHP'nin yeni "Demokrasi Projesi" daha şimdiden Türkiye'yi etkilemeye, siyasal, ekonomik ve toplumsal yaşamımızda yeni umutları filizlendirmeye başlamıştır.
