Emre Kongar'ın Resmi^* İnternet Sitesi

Makaleler

Articles in English

AYDINLANMA

EMRE KONGAR

TÜRKİYE'NİN ÜÇÜNCÜ SINIF DEMOKRASİSİ VE SİLİVRİ
 

The Economist dergisi "2010 yılı Demokrasi Endeksi" araştırmasını yayınladı.

Araştırma sonuçlarını kamuoyuna galiba ilk kez Salı akşamı "Yorum Farkı" programında ben duyurdum.

Dün de Cumhuriyet'te, Avrupa'yı Türkiye'de en iyi izleyen gazeteci-yazar arkadaşımız Nilgün Cerrahoğlu'nun çok güzel bir genel değerlendirmesi yayınlandı.

Araştırma Eylül 2006'dan beri yapılıyor.

Bu yılki endekste 2008 yılı ile de karşılaştırmalar var.

165 bağımsız devlet ve iki siyasal birimi içine alan araştırma tüm dünya nüfusunu temsil ediyor.

Araştırmada, ülkeleri sınıflamak için beş ölçüt kullanılmış:

1. Seçim sistemi ve çoğulculuk.
    
2. Hükümetin fonksiyonları. (Etkinlik, şeffaflık)
    
3. Siyasal katılım. (Oy verme, siyasal parti üyeliği)
    
4. Siyasal kültür.
    
5. Medeni haklar. (Temel hak ve özgürlükler)

Bu ölçütlere göre incelenen ülkelere on üzerinden puan verilmiş ve dünyadaki devletler dört sınıfa ayrılmış:

Tam demokrasiler.

Kusurlu demokrasiler.

Melez rejimler.

Otoriter rejimler.

Dikkat edilirse, benim kısaca "Üçüncü sınıf demokrasi" dediğim gruba, rapor "demokrasi" nitelemesini bile fazla bulmuş, bunları sadece "Melez rejimler" diye niteliyor.

"Melez rejimler" tanımlaması ise şöyle:

1. Seçimler genellikle özgür ve adil değildir.
    
2. Genellikle muhalefet partileri ve adaylar üzerinde iktidar baskısı vardır.
    
3. Siyasal kültür, hükümetin fonksiyonları, siyasal katılım konusundaki ciddi eksikler kusurlu demokrasilerden daha yaygındır.
    
4. Hukuk devleti (rule of law) zayıftır.
    
5. Sivil toplum zayıftır.
    
6. Tipik olarak gazeteciler üzerinde baskı vardır.
    
7. Adalet bağımsız değildir.

Kapsanan 197 devletin dağılımı ise şöyle:

1. Tam demokrasiler: 26.
    
2. Kusurlu demokrasiler: 53.
    
3. Melez rejimler: 33.
    
4. Otoriter rejimler: 55.

Araştırmaya göre dünya nüfusunun sadece yüzde 12,3'ü "Tam demokratik" rejimlerde yaşıyor.

Yüzde 36,5 ise "Otoriter rejimlerde".

"Kusurlu demokrasilerde" yaşayanlar yüzde 37.2.

Yüzde 14 de "Melez rejimlere" sahip.

Türkiye "Melez rejimler" kategorisi içinde.

Yani "Üçüncü sınıf"!

İşin acıklı tarafı bu kategori içinde bile onuncu sırada.

Bangladeş, Arnavutluk, Malawi, Lübnan, Honduras gibi ülkelerden bile sonra geliyor.

167 ülke arasında, 5,73 puanla 89'uncu sırada.

2008'de ise 87'inci sıradaymış.

İşte AKP iktidarının "İleri demokrasi" diye övündüğü durum bu:

Adına "Demokrasi" bile denilemeyen, "Melez bir rejim".

Tabii insan sormadan edemiyor:

"Bu tabloda acaba Silivri'nin katkısı nedir?"

Hiç kuşkunuz olmasın:

Bu soru bugün sorulmasa bile gelecekte mutlaka sorulacak ve mutlaka yanıtlanacaktır!

Hayırlı pazarlar.