Emre Kongar'ın Resmi^* İnternet Sitesi

Makaleler

Articles in English

AYDINLANMA

EMRE KONGAR

YENİDEN LAİKLİK VE TÜRBAN DERSLERİ

Laik devlet, tarihsel süreçler içinde din devletinin karşıtı olarak ortaya çıkmıştır.

Bu nedenle de din devletinden yana olanlar tarafından "dinsizlik" olarak görülür ve tanımlanır.

Oysa laiklik, bütün inançlara ve inançsızlara eşit davranan bir devlet öngördüğü için, din devletinden yana olanların öne sürdüklerinin aksine, inanca karşı değildir; tam tersine inançların hepsini ve inançsızları koruyan bir niteliğe sahiptir.

Tarihsel olarak laik devlet, din devletine karşı kurulmuştur.

Din devleti, Aydınlanma süreci ve Endüstri Devrimi'nden önce dünyaya egemen olan devlet türüdür:

Din devletinde yönetim, meşruiyetini Tanrı'dan alır, devletin işleyişi dinsel kurallara dayalıdır, toplum din ekseninde örgütlenmiştir.

Aydınlanma süreci, kilisenin devlet üzerindeki etkisini kaldırmış, Endüstri Devrimi ise yönetimin meşruiyet kaynağını millete aktarmıştır.

Türkiye'de laikliğe karşı olanların öne sürdüğü tezler altı ana başlık altında toplanabilir:

1. Laiklik dinsizliktir.
    
2. Devlet laik olabilir, birey laik olamaz.
    
3. Laik rejimde devlet dine, din devlete karışmamalıdır.
    
4. Kamu alanında türban kullanmak serbest bırakılmalıdır çünkü bu davranış bireysel özgürlüklerin kapsamındadır.
    
5. Üniversitelerde türban hiç olmazsa öğrenciler için serbest bırakılmalıdır, çünkü onlar kamu görevlisi değil, kamudan hizmet alan konumundadırlar.
    
6. Türkiye'de Müslümanlar da baskı altındadır.

Bu tezlerin altısı da yanlıştır:

1. Laiklik dinsizlik değildir; yönetimin meşruiyetinin ve işleyişinin din dışı kurallara dayanması, devletin bütün farklı inanç sahiplerine ve inançsızlara, sadece kendi vatandaşları olduğu için eşit davranmasıdır.
    
2. Devlet de laik olabilir, birey de; laik devletten yana olan bireye laik birey denir. Bir Müslüman da, bir Hıristiyan da, bir ateist de laik olabilir.
    
3. Laik rejimde din devlete karışamaz ama, devlet, başka inanç sahiplerini baskı altına alma eğilimindeki dinci ve mezhepçi davranışları sınırlamak ve kısıtlamakla yükümlüdür.
    
4. Devlet herhangi bir inancı temsil etmediği ve türban bir dinsel simge olduğu, yani bir inanca bağlılığı temsil ettiği için kamu alanında kullanılamaz.
    
5. Üniversitelerde türbanın serbest bırakılması, türban takmayan evlatlarımızın, dinsiz, imansız, iffetsiz, ahlaksız suçlamalarıyla karşı karşıya kalmasına ve hem temel hak ve özgürlüklerin hem de genel güvenliğin zedelenmesine yol açacaktır; bu nedenle "türbancılar" dinsel-siyasal iddialarından vazgeçmedikçe, böyle bir serbesti söz konusu olamaz.
   Ayrıca gerek ulusal hukukumuz, gerekse Avrupa Birliği hukuku, üniversitelerde türbanı yasaklamıştır.
    
6. Türkiye'de başta Müslümanlar olmak üzere, bütün din mensupları itikatlarının gereği olan ibadetlerini yapma güvencesine sahiptir ve bu haklarını özgürce kullanır.

Türkiye'de türban konusu, siyasal ve dinsel simge olarak istismar edildikçe, durumun normalleşmesi olanaklı değildir.

Yönetim, toplumu ve devleti, din ekseninde yeniden eğitmek ve örgütlemek amacına yönelik davranışlardan vaz geçmedikçe, rejime yönelik tehlike tartışmaları gündemden düşmeyecektir.