Kitaplar
Kitapların
ListesiSürekli Yazılar
Kitap Söyleşileri
AYDINLANMA
EMRE KONGAR
ŞERİATIN DİNİ, FAŞİZMİN MİLLİYETİ OLMAZ
Bu yazıyı 2005 yılının ilk Aydınlanma makalesi olarak yazıyorum.
Okurlarım başlığa ilk baktıklarında belki "çok genel" bir yazı kaleme aldığım izlenimine kapılabilirler.
Hemen uyarayım onları:
Yazım son derece günceldir; 2004 yılındaki iç ve dış gelişmelerden devir alınan ve 2005 yılında da gündemimizin ilk sıralarına oturacak olan iki soruna ilişkindir.
İnsanlık ideolojik olarak ilk küreselleşmeyi, Tarım Devrimi sırasında Tek Tanrılı Dinler'in yeryüzüne inişiyle yaşadı.
İnsanlık ideolojik olarak ikinci küreselleşmeyi, Sanayi Devrimi sırasında egemenliğini ilan eden milliyetçilik ile yaşadı.
Şimdi insanlık üçüncü büyük devrimi ve buna dayalı olarak üçüncü ideolojik küreselleşmeyi yaşıyor.
Dileyelim ki, bu üçüncü büyük devrimin sonunda dünyaya egemen olan ideoloji "Emperyalizmin ideolojisi" değil, "gerçek demokrasi ve insan hakları" olsun.
İnsanlık, Tarım Devrimi sonrasında, yüzyıllar boyunca kendini dinlere ve mezheplere göre tanımladı, ayrıştı ve mücadele etti.
Birbirine din uğruna işkence yaptı, din uğruna cinayetler işledi, kurduğu tarım imparatorluklarını din adına örgütledi, yönetti ve din savaşları yaptı.
İnsanlık Endüstri Devrimi sonrasında, kendini ırklara ve milliyetlere göre tanımladı, ayrıştı ve mücadele etti.
Birbirine ırk ve milliyet uğruna işkence yaptı, ırk ve milliyet uğruna cinayetler işledi, kurduğu ulus devletleri milliyetçilik adına örgütledi, yönetti ve milli savaşlar yaptı.
Bütün bu tarihsel olaylar, insanlığın bilincinde ve bilinçaltında silinmez izler bıraktı.
Din-mezhep ve ırk-milliyet, ne zaman kimlik belirler ne zaman saldırgan cinayetlere yol açar?
Din-mezhep ve ırk-milliyet, kendi mensup olduğu grubu kendinden farklı olan öteki gruplarla eşit gördüğü zaman, demokrasi ve insan hakları çerçevesinde sadece bir kimlik belirler ve işlevsel olur.
Din-mezhep ve ırk-milliyet, kendini öteki gruplardan üstün gördüğü zaman, bir egemenlik rekabetine giriştiğinde, artık "kimlik belirleme işlevinin" ötesine geçer, saldırganlaşır, şeriata ve faşizme kayar.
Şeriatın belli bir dini ya da mezhebi yoktur; insan hangi dine ya da mezhebe göre "ayrımcılık yapıyorsa" o din ya da mezhep "şeriatçılığa hizmet eder".
Faşizmin belli bir ırkı ya da milliyeti yoktur; insan hangi ırka ya da milliyete göre "ayrımcılık yapıyorsa" o ırk ya da milliyet "faşizme hizmet eder".
Ayrıca unutulmaması gereken bir nokta her şeriatçılığın, öteki grupların şeriatçılığını, her faşizmin öteki grupların faşizmini özendirdiği ve desteklediği gerçeğidir.
Şimdi lütfen 11 Eylül terörünü de, Türkiye'deki İslamcı akımları da, Bush'un çevresindeki Evangelistleri de, İstanbul'daki Patrikhaneyi de, bu bağlamda değerlendirin.
Lütfen, AB-Türkiye ilişkilerini, PKK'yı, Kürt sorununu, Türkiye'deki azınlıklar meselesini, Ermeni iddialarını bu bağlamda çözümleyin.
Gelecekte neler olacağını tam kestiremeseniz bile, kendi yerinizi ve tarafınızı daha rahat belirleyebilirsiniz.
