Kitaplar
Kitapların
ListesiSürekli Yazılar
Kitap Söyleşileri
İLHAN BAŞGÖZ'ÜN GÖZ KAMAŞTIRAN SERÜVENLERİ
Değerli okurlarım, bugün size, yaz sıcağından ve ekonomik krizden bunalmış ruhlarınızı serinletecek bir güzel insandan ve onun gönüllere ferahlık veren serüvenlerinden çok kısaca söz etmek istiyorum.
"Çok kısaca" söz edeceğim, çünkü tüm yaptıklarını ve yaşadıklarını, özet olarak bile olsa, bu sütunun boyutları içine sığdırmak olanaksız.
İlhan Başgöz Cumhuriyet'in kuruluşu ile yaşıt: 1923 doğumlu.
Halkbilim Profesörü ve eğitim uzmanı. Temel eğitimini Pertev Naili Boratav'ın yanında Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı bölümünde yaptı ve aynı Fakülte'nin Halk Edebiyatı Kürsüsü'ne asistan oldu.
1940'lı yılların sonundaki "Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Kıyımı"ndan payına düşeni aldı, Tokat Lisesi'ne öğretmen olarak atandı.
Türlü güçlüklere göğüs gererek geçirdiği on yıldan sonra 1960'da yurt dışına çıktı.
California Üniversitesi Los Angeles ve Berkeley birimlerinde ve Indiana Üniversitesi'nde yıllarca Türk kültürü ve özellikle de Türk halk edebiyatı dersleri verdi.
1998 yılında Indiana üniversitesinden emekli oldu.
42 yıl yurt dışında bir "kültür neferi" olarak çalışan Başgöz, emekli olunca, Güre köyünde bir ev yaptırdı; yorgun bedenini dinlendirmek için değil, ışıl ışıl parlayan beyninin birikimlerini Türkiye'deki gençlere aktarmak için:
Ev, aslında bir okul: Başgöz, dört yıldır her yaz burada folklor ve halk edebiyatı kursları düzenliyor.
Öğrencileri arasında genç asistanlar, folklor araştırmacıları ve öğretmenler var.
Sabahları üç saat folklor ve halk edebiyatı, öğleden sonraları da bir yabancı uzman tarafından üç saat İngilizce dersi veriliyor.
İlk yılki hocalar arasında ünlü bilimadamları Halil İnalcık ve Henry Glassie de vardı.
Başgöz'ü, Kültür Bakanlığı Müsteşarlığım sırasında, Indiana Üniversitesi'nde hocalık yaparken yakından tanıdım.
1974 yılında İstabul'da yapılan bir kongrede davetli olduğu halde, konuşturulmayıp, geri çevrilince çok üzülmüş, ama ülkesine yine de küsmemişti.
Ben hem Pertev Naili Boratav Hoca'ya hem de ona, layık oldukları ödülleri, devlet tarafından verdirerek, bu değerli bilim insanlarını yeniden Türkiye'deki bilim çevreleriyle buluşturdum.
Başgöz'ün çabalarıyla, Indiana Üniversitesi ile ortak bir yayın projesini uygulamaya koyduk ve kültürümüz hakkında gerçekten çok önemli yapıtları Amerika'da yayımladık.
Başgöz emekli olmadan önce, büyük çabalarla ve o zamanlar Başbakan Yardımcısı olan Erdal İnönü'nün ve daha pek çok devlet görevlisinin yardımlarıyla, İndiana Üniversitesi'nde, Türk kültürü öğretiminin yapıldığı bir vakıf kürsüsü kurdurdu.
Bu kürsü bugün değerli öğrencisi Prof. Kemal Sılay'ın yönetiminde hizmetlerini sürdürüyor.
Şimdi iki küçük öneriyle bu yazıyı noktalamak istiyorum:
Birinci olarak Indiana Üniversitesi'ndeki kürsüye İlhan Başgöz adı verilmelidir diyorum.
İkinci önerim biraz daha kapsamlı: Başgöz'ün, Güre'deki kursu genişletme hayallari var.
Her yaz, yurt dışında yaşayan değerli bilim insanlarımız, tatil için Türkiye'ye geliyor.
Acaba, TÜBİTAK, bu değerli bilim insanlarıyla, yaz kursları açmak ve değerli birikimlerinden meslektaşlarını yararlandırmak amacıyla bir örgütlenmeye gidemez mi?
Cumhuriyetle yaşıt genç hocam İlhan Başgöz böyle bir projede çalışmaya hazır.
