Kitaplar
Kitapların
ListesiSürekli Yazılar
Kitap Söyleşileri
AYDINLANMA
EMRE KONGAR
KÜLTÜR EMPERYALİZMİ, SÖMÜRGE AYDINI VE ATATÜRK
Dünyada Soğuk Savaş bitti.
Türkiye'deki tartışmalar hâlâ "Soğuk Savaş Kavramları ve Terimleri" ile yapılıyor.
Soğuk Savaş'ın en hızlı yıllarında bir "Kültür Emperyalizmi" tartışması vardı.
Bu tartışmaya göre, Batı Kültürü'nün bütün değerleri "Emperyalist" değerlerdi.
Soğuk Savaş koşullanmaları çerçevesinde kimse, "Kadın Hakları", "İnsan Hakları", "Demokrasi", "Laiklik" gibi Batı'da geliştirilmiş olan olumlu değerlerin de, bu tümüyle reddedilen "Emperyalist Kültür" içinde yer aldığına dikkat etmiyordu.
Ya da buna dikkat ediliyordu ama bazı yazar ve düşünürler, "Sınıf Diktatörlüğü" veya "Şeriat Diktatörlüğü" ve "Irkçı Diktatörlük" özlemleri içinde, demokrasi, laiklik, insan hakları, kadın hakları gibi değerlerin yıpratılmasına bile bile çanak tutuyordu.
Aynı biçimde "Kahrolsun Emperyalizm" sloganı çerçevesinde algılanan "Emperyalzim" sadece Batı Kütürü ile sınırlanmış ve kısıtlanmıştı.
Arap-İslam kültürünün şeriata dayalı emperyalizminden ya da Sovyetler Birliği'nin sınıf diktatörlüğüne dayalı emperyalizminden pek söz edilmiyordu.
Tabii bu arada kimse Mustafa Kemal Atatürk'ün, "Bağımsızlık", "Laiklik" "Demokrasi" gibi Batılı değerler adına, "Batı Emperyalizminin" boyunduruğundan kurtulmak amacıyla bir İstiklal Savaşı kazandığına dikkat etmiyordu.
Oysa, Türk Devrimi, yani Mustafa Kemal Atatürk'ün önderliğindeki "İstiklal Savaşı" ve "Cumhuriyet Devrimleri", Batı'ya karşı "anti-emperyalist" bir savaşın kazanılmasıyla gerçekleştirilmiş, "Demokratik ve Laik, Sosyal Hukuk Devletini" amaçlayan laik Cumhuriyeti kurmuş olan tek ve biricik örnekti.
Bu örnek, yani Batılı değerlerin bizzat Batıya karşı bir "anti-emperyalist" savaşın ve bir devrimin gerekçeleri olarak kullanılmış olması, "Batı Emperyalizmi" için gerçek bir tehditti.
Önce kimse bunu anlamadı.
"Batı Kültürüne" karşı olan "Şeriatçı Diktatörlük" ve "Sınıf Diktatörlüğü" yanlıları, Mustafa Kemal Atatürk'ün gerçekleştirdiği "Türk Devriminin", Sovyet ve Arap-İslam emperyalizmlerine teslim olmamasını eleştirerek, çoğunlukla da bir ittifak içinde, Cumhuriyet'e saldırıyorlardı.
Derken Samuel Huntington'un "Uygarlıklar Çatışması ve Dünya Düzeninin Yeniden Kurulması" adlı ünlü kitabı yayımlandı.
Huntington, Mustafa Kemal Atatürk'ün "Bağımsızlık" "Kadın Hakları" ve "İnsan Hakları" gibi değerleri gerçekleştirmek için Batıya karşı kazandığı "anti-emperyalist" savaşın "Batı Emperyalizmini durdurucu" ideolojik ve siyasal sonuçlarını görmüş ve "demokrasi" adı altında toplanabilecek olan bütün bu değerleri, "Emperyalist Değerler" olarak niteliyerek "Batı Emperyalizmine karşı" kullanılmalarını önlemek istemişti.
Huntington'a göre, Batı, taklit edilemez ve erişilemez bir uygarlıktı. Bu değerler de bu uygarlığın emperyalist değerleriydi. İslam ülkeleri, kendi geleneksel değerlerine sarılmalı ve "Kadın Hakları", "İnsan Hakları" "Demokrasi" gibi emperyalist değerleri reddetmeliydiler.
"Kültür Emperyalizmini" anlamak ve "Sömürge Aydınını" tanımak isteyenler Huntington'un kitabını okumalılar, onun nelere ve kimlere destek verdiğine dikkat etmeliler.
Aslında, Huntington'un ince ince savunduğu Batı Emperyalizmine karşı tek etkili ilaç, diyalektik olarak yine Batı Kültüründe gelişmiş olan "İnsan Haklarına Dayalı Demokrasi" kavramıdır.
Mustafa Kemal Atatürk demokratik bir devlet kurabilmek için Batı Emperyalizmini savaşla mağlup etmiş tek liderdir.
Türkiye Cumhuriyeti de, hem Arap-İslam Şeriatçılığının hem de Sovyetlerin Sınıf Diktatörlüğünün reddedilerek, "İnsan Haklarına Dayalı Demokrasi" modelinin kabulü ve Batıya karşı kazanılan anti-emperyalist bir savaş sonunda, üstelik de bir İslam toplumunda kurulmuş olan tek laik ve demokratik devlettir;
Tüm dünyanın 11 Eylül'den sonra anladığı, Türkiye'nin 21'inci Yüzyıldaki önemi de buradadır.
