Kitaplar
Kitapların
ListesiSürekli Yazılar
Kitap Söyleşileri
Fahri Işık: Arkeolojide Devrim
Emre Kongar
Fahri Işık, "Patara" ile anılan bir arkeologumuzdur.
Yaptığı kazılar, elde ettiği bulgularla, insanlığın bugününü biçimlendiren uygarlığın Yunanistan'dan değil, Anadolu'dan fışkırdığını saptamıştır.
Kısa bir süre önce çalışmalarını topladığı bir kitap yayınladı: "Uygarlık Anadolu'da Doğdu".
Çeviriler: Fahri Işık, Erhan Bozkurt; Yayına Hazırlayanlar: Havva Işık, Gökhan Tiryaki, Ege Yayınları, 2012.
Işık, "Başlarken" adlı girişte, kitabını şöyle anlatıyor:
"Onun başlıca konusu MÖ 1200-500 yılları arasında Anadolu'da köklenen Batı uygarlığının Ege'nin öte yakasına, Hellas'a, sürgün verişinin bilimsel bulgularıdır.İçeriğinde, her iki yakada Hitit ve Akha gibi büyük siyasal güçlerin çöküşüyle girilen, ilkel bir köy kültüründen, insan resminin soluklanıp canlandığı Klasik devrime gelişen zorlu yolda, yaratıcı ve öncü adımların dünya sanat tarihinde ilk kez Anadolu topraklarında atıldığı gerçeği vardır.
Anadolu-İon halkının 'veren', Hellas-Dor halkının 'alan' olması ve bu ilişkinin bilinmesine karşın, 'yaratıcıların' gene de 'Hellen' sayılmasının tersliği vardır."
Kısacası Fahri Işık, "Batı uygarlığının temelinde Eski Yunan değil, Anadolu vardır; bu gerçek, bilinmesine rağmen, hâlâ inkâr edilmektedir." diyor!
Fahri Işık ve arkeolog eşi Havva Işık, Türkiye'nin yağma ortamında "Patara" gibi, bütün toprak yağmacılarının ağzını sulandıran bir sit alanını bugüne dek canla başla korumuş ve bunu mucizevi bir şekilde başarmışlardır.
Elbette bir de onlara sormak gerek yaşadıkları sıkıntıları, verdikleri zorlu mücadeleleri.
Ama onlar kendilerini Atatürk kuşağının, ülkenin değerlerine ulusal bir bilinçle sahip çıkan Cumhuriyetçi bilim insanlarının bireyleri sayarlar, yaşadıklarının daha on katını da yaşasalar, zorluklar onları yollarından döndüremez.
Nitekim Fahri Işık, kitabın "Başlarken" adlı bölümünde Atatürk'ün şu sözlerine yer veriyor:
"Efendiler,Avrupa'nın bütün ilerlemesine, yükselmesine ve medenileşmesine karşılık Türkiye tam tersine gerilemiş ve düşüş vadisine yuvarlanadurmuştur...
Artık vaziyeti düzeltmek için mutlaka Avrupa'dan nasihat almak, bütün işleri Avrupalıların emellerine göre yapmak, bütün dersleri Avrupa'dan almak gibi birtakım zihniyetler belirdi.
Halbuki,
Hangi istiklal vardır ki ecnebilerin nasihatleriyle, ecnebilerin planlarıyla yükselebilsin? Tarih böyle bir hadiseyi kaydetmemiştir!"
Bu sözleri yorumlayan mimar ve yazar Oktay Ekinci, özetle şöyle diyordu Cumhuriyet'te 5 Temmuz 2012 tarihinde çıkan yazısında:
"...Prof. Dr. Fahri Işık'ın... 'Başlarken' yazısını Atatürk'ün bu sözüyle noktalaması, Ulu Önder'in özlü bir sözüne duygusal hayranlığın ürünü değil...Çünkü... Avrupa kültürünün kökenlerini antik Yunan'da gören Batı tezlerine inananların düştükleri yanılgının temelinde de geçmişimize 'öz değerlerimiz'in ışığında ve 'öz güvenimiz'le bakma yetisinin yitirilmesi yatıyor.
Oysa... antik Yunan da aslında Anadolu kökenli kültür ve uygarlık birikimlerinin bir ürünüdür."
Fahri Işık'ın, artık Yunanlı arkeologlar da dahil Batılıların kabul ettikleri bu Anadolu tezi, arkeoloji ve tarihte bir devrimdir.
"Uygarlık Anadolu'da Doğdu" kitabı mutlaka alınmalı ve okunmalıdır.
